De stand van het platteland 2010: Monitor Agenda Vitaal Platteland : rapportage midterm meting effectindicatoren

De ideeën van het rijk over een leefbaar, vitaal en duurzaam platteland staan in de Agenda Vitaal Platteland. De doelstellingen van deze agenda zijn concreet uitgewerkt in het Meerjarenprogramma 2007-2013. Hierin staan thema’s genoemd als natuur, landbouw, recreatie, landschap en sociaaleconomische vitaliteit. Voor elk thema is een algemene beleidsdoelstelling omschreven die vervolgens weer zijn uitgewerkt in één of meer operationele doelstellingen. Bij de start van het programma is een nulmeting uitgevoerd over de stand van zaken voor de thema’s. Nu, halverwege de uitvoeringstermijn, is weer een meting uitgevoerd waaruit blijkt of de doelstellingen al dan niet behaald worden. Op het gebied van natuur is vooruitgang geboekt in de natuurkwantiteit, maar niet in de -kwaliteit. De toegevoegde waarde in de landbouw blijft op een hoog peil, mensen zijn iets enthousiaster geworden over het Nederlandse landschap maar de recreatieactiviteiten zijn enigszins afgenomen. Inwoners van Nederland zijn de afgelopen jaren iets minder tevreden geworden over hun woning en woonomgeving.

De stand van het platteland : Monitor Agenda Vitaal Platteland : rapportage nulmeting effectindicatoren

De ideeën van het rijk over een leefbaar, vitaal en duurzaam platteland staan in de Agenda Vitaal Platteland. De doelstellingen van deze agenda zijn concreet uitgewerkt in het onlangs verschenen Meerjarenprogramma 2007-2013. Hierin staan acht thema’s: natuur, landbouw, recreatie, landschap, bodem, water, reconstructie van de zandgebieden en sociaal-economische vitaliteit. Milieu komt binnen deze thema’s aan de orde. Voor elk thema is een algemene beleidsdoelstelling omschreven en uitgewerkt in één of meer operationele doelstellingen. Deze operationele doelstellingen zijn weer uitgewerkt in concrete prestaties die moeten worden verricht om de doelen te realiseren. Herman Agricola en Wies Vullings hebben in opdracht van de WOT Natuur & Milieu een brochure samengesteld met indicatoren. Daarbij komen ook de wijze waarop is gemeten en de resultaten van de nulmeting over 2007 aan de orde

SUSMETRO : Impact Assessment Tools for Food Planning in Metropolitan Regions : IA tools and serious gaming in support of sustainability targets for food planning, nature conservation and recreation

By offering a series of decision support tools for stakeholders of metropolitan regions, SUSMETRO facilitates and enables evidence-based decision making by means of ‘serious gaming’. Making use of the Phase 1 thematic maps such as on agricultural competitiveness, nature conservation and recreational values, stakeholders can compare impacts of traditional versus innovative forms of agricultural production. The SUSMETRO Impact Assessment tool provides information on the expected effects of spatial planning with regard to the self-supportive capacities of the region (ecological footprint) and the share of recreational and nature conservation facilities (land use functions), offering cost-benefit calculations regarding the expected economic revenues. The whole process is embedded in a Landscape Character Assessment process and guided by Knowledge Brokerage procedures to strengthen the science-policy interface. In sum, the SUSMETRO approach allows a wide range of stakeholders to co-develop images for sustainable Metropolitan Agriculture

Wat kan het buitengebied van Amsterdam betekenen voor de gezondheid van de Amsterdammers

Dit rapport gaat over de betekenis die het buitengebied van Amsterdam heeft voor de gezondheid van Amsterdammers. Van de 1349 agrariërs binnen een straal van 10 kilometer rondom Amsterdam richten er zich 7 op de zorglandbouw, 3 op educatie, 1 op kinderopvang en 49 op recreatie. Het aanbod is onvoldoende en onregelmatig verspreid. Met name op het gebied van zorglandbouw, recreatie, kinderopvang en nieuwe vormen van participatie van burgers in agrarische bedrijven is een aanzienlijke groei mogelijk. Recreatie en zorgtaken kunnen leiden tot een additioneel bedrijfsinkomen van 15.000 euro en daarmee bijdragen aan het instandhouden van landbouwbedrijven en de instandhouding van het open buitengebied

Proeftuin Food Valley : duurzame voedselketens

De regio FoodValley heeft veel intensieve veehouderij en secundaire bedrijven die aan deze sector zijn gerelateerd. De uitdaging voor verduurzaming van de agrofoodketen in de regio FoodValley is om bij betrokken partijen veranderingen tot stand te brengen op basis van een win-win situatie. Ofwel innovaties te realiseren met winst voor zowel ondernemers en burgers als voor milieu, natuur en landschap

Landschappelijke effecten van ontwikkelingen in de landbouw

Ontwikkelingen in de land- en tuinbouw hebben gevolgen voor het Nederlandse landschap. Het Planbureau voor de Leefomgeving wil graag in beeld krijgen waar wat staat te gebeuren. Doel van dit onderzoek is om landsdekkend in kaart te brengen waar tot 2020 welke veranderingen in de landbouw zullen optreden en wat de effecten daarvan zijn op de kwaliteiten van het landschap. Voor het Nederlandse buitengebied is een onderscheid gemaakt naar in totaal 23 landschapstypen, agrarische cultuurlandschappen waarin stedelijke- en natuurgebieden buiten beschouwing zijn gelaten. De typering neemt de indeling naar fysisch geografische regio¿s als uitgangspunt. Verdere differentiatie heeft plaatsgevonden op basis van ontginningsgeschiedenis en schaalkenmerken van het landschap

Kennis voor duurzame voedselsystemen : een inventarisatie van recent onderzoek naar duurzame voedselsystemen

In opdracht van het ministerie EL&I is een inventarisatie gemaakt van partijen en instellingen die zich bezig houden met ontwikkeling van onderzoek in relatie tot Foodlink, het programma dat voortkomt uit de doelstelling dat Nederland binnen 15 jaar mondiaal koploper is op het gebied van duurzaam voedsel. Het blijkt dat vanuit onderzoeksinstellingen en maatschappelijke organisaties in toenemende mate aandacht is voor het onderwerp duurzaam voedsel. De onderzoeken zijn innovatief omdat zij zich richten op vragen uit de maatschappij, op het operationaliseren van duurzame voedselsystemen en op bewustwording van de consument. Ook nemen onderzoekers met actie-onderzoek een faciliterende rol op zich in regionale projecten en is er in toenemende mate aandacht voor de verbinding met het groene onderwijs. Een integrale benadering van onderzoek wordt belangrijker waarbij koppelingen worden gelegd tussen voorheen gescheiden werelden, zoals voedsel, energie en het benutten van reststromen. Onderzoek naar duurzaam voedsel vraagt om een multidisciplinaire aanpak waarbij verschillende expertises en inzichten betrokken worden

Hoogproductieve landbouw : een verkenning van motivaties, knelpunten, condities, nieuwe organisatiemodellen en de te verwachten bijdragen aan natuur en landschap

Het Planbureau voor de Leefomgeving wilde voor haar verkenning Leren van het energieke platteland inzicht in wat de bijdrage van de landbouw zou kunnen zijn voor natuur en landschap. Hiervoor is eerst in beeld gebracht welke hoofdontwikkelingsrichtingen er binnen de landbouw onderscheiden kunnen worden en vervolgens welke motivaties er achter de ontwikkeling van de hoogproductieve landbouw onderscheiden kunnen worden, welke verschijningsvormen er zijn, welke knelpunten er zijn en welke bijdrage aan natuur en landschap verwacht kan worden, en ten slotte welke overheidsinterventies denkbaar zijn om de duurzame ontwikkeling van de hoogproductieve landbouw te ondersteunen. Hierbij is met name gekeken naar het aspect schaalvergroting. Het onderzoek heeft vooral gebruik gemaakt van interviews en workshops als informatiebronnen. Om deze informatie beter te kunnen plaatsen en gebruiken, is ook gebruik gemaakt van bestaande literatuur en van een analyse van informatie uit de Landbouwtellingen (GIAB)

Impact groei melkveehouderij op weidegang en landschap

De melkveehouderij in Nederland ontwikkelt zich door verdere schaalvergroting en langzaam de melkveestapel te vergroten. De verwachting is dat dit in Nederland leidt tot circa 10-20% hogere melkproductie, tot grotere en intensievere bedrijven, hogere melkproductie per koe en minder weidegang. Met minder koeien in de wei en meer grote stallen staat de kwaliteit van het Nederlandse cultuurlandschap onder druk. In deze studie worden de ontwikkelingen met betrekking tot de schaalvergroting in de melkveehouderij geschetst en geprognotiseerd voor 2020. Ook worden de effecten op landschap en weidegang in beeld gebracht